Landenprofiel van België | België Nieuws

[Landnaam] Koninkrijk België (Le Royaume de Belgique).

[Oppervlakte] Landoppervlakte: 30.688 vierkante kilometer, territoriale wateren en exclusieve economische zone: 3.454 vierkante kilometer.

[Inwoners] 11,818 miljoen (website van Statistics Belgium, januari 2025). Officiële talen: Nederlands, Frans en Duits. Ongeveer 50% van de inwoners is katholiek, 6% is moslim en ongeveer 40% heeft geen religieuze overtuiging.

[Hoofdstad] Brussel (Brussel). Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest telt 1,25 miljoen inwoners (website van Statistics Belgium, januari 2025), waarvan 85% Frans en 15% Nederlands spreekt. Buitenlanders vormen ongeveer een derde van de bevolking van de stad. Brussel is het hoofdkwartier van de Europese Unie en de NAVO en staat bekend als de “Hoofdstad van Europa”.

[Staatshoofd] Koning Filip besteeg de troon op 21 juli 2013.

[Belangrijke feestdagen] Nationale feestdag: 21 juli; Koningsdag: 15 november.

[Geografie] Gelegen in Noordwest-Europa, grenst het aan Nederland in het noorden, Duitsland in het oosten, Luxemburg in het zuidoosten, Frankrijk in het zuiden en zuidwesten en het Verenigd Koninkrijk aan de overkant van het Nauw van Calais in het noordwesten. De kustlijn is 66,5 kilometer lang. Het klimaat wordt gekenmerkt door een gematigd maritiem loofbos.

[Korte geschiedenis] Vóór de gewone jaartelling bewoonden de Keltische Belgen de regio. Vanaf 57 v.Chr. werd het verdeeld onder de Romeinen, Galliërs en Germanen. Van de 9e tot de 14e eeuw was het verdeeld over verschillende vorstendommen. Het Huis Bourgondië werd gesticht in de 14e en 15e eeuw. Het kwam vervolgens onder het bewind van Spanje, Oostenrijk en Frankrijk. Het werd in 1815 bij Nederland gevoegd en werd onafhankelijk op 4 oktober 1830. In 1867 werd het een permanent neutraal land. Het werd tijdens beide wereldoorlogen door Duitsland bezet. Na de Tweede Wereldoorlog trad het toe tot de NAVO. In 1951 nam het deel aan de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (later de Europese Unie) en vormde het een economische unie met Nederland en Luxemburg. In 1993 voltooide het zijn institutionele hervormingen en voerde het officieel een constitutionele monarchie in.

[Grondwet] De eerste grondwet werd aangenomen in 1831. Een nieuwe grondwet, aangenomen in februari 1994, behield de bepalingen van de oorspronkelijke grondwet met betrekking tot fundamentele vrijheden, machtsdeling en nationale democratie. De grondwet bepaalde ook dat, in tegenstelling tot een federaal stelsel met een erfelijke constitutionele monarchie, de koning staatshoofd en opperbevelhebber van de strijdkrachten is. Hij deelt de wetgevende macht met het parlement en de uitvoerende macht met de regering, maar de werkelijke macht berust bij de regering, die verantwoording verschuldigd is aan het parlement. Het parlement is een tweekamerstelsel, waarbij het Huis van Afgevaardigden de primaire wetgevende macht uitoefent. De Senaat deelt alleen gelijke macht met het Huis van Afgevaardigden op gebieden zoals grondwetswijziging, buitenlandse zaken en institutionele hervormingen. Op andere gebieden heeft de Senaat beperkte adviserende en adviserende bevoegdheden op wetgevend gebied. De nieuwe grondwet breidt de bevoegdheden van regionale overheden op het gebied van binnenlandse en buitenlandse zaken uit. Voor het eerst erkent de nieuwe grondwet het recht van vrouwelijke leden van de koninklijke familie om de troon te bestijgen. In januari 2014 wijzigde het parlement de grondwet, waardoor de ambtstermijn van de leden werd verlengd van vier naar vijf jaar en de Senaat een niet-permanent orgaan werd. Dit decentraliseerde de macht verder van de federale overheid naar de lokale overheden.

[Parlement] Het federale parlement bestaat uit 150 afgevaardigden en 60 senatoren, die elk een termijn van vijf jaar vervullen. Afgevaardigden worden rechtstreeks gekozen uit 11 kiesdistricten. Sinds mei 2014 is de federale Senaat een niet-permanent orgaan, waardoor het aantal senatoren is teruggebracht van 71 naar 60. Vijftig van deze senatoren worden benoemd door de regionale en taalparlementen, terwijl de Senaat er na de eedaflegging nog eens tien kiest. Kinderen van de Koning die ouder zijn dan 18 jaar, zijn wettig senator, maar hebben geen stemrecht. Op 9 juni 2024 werden in België verkiezingen gehouden voor het federale, regionale en Europese Parlement. Op 10 juli werd Peter De Roover, lid van de Nieuwe Vlaamse Alliantie, verkozen tot voorzitter van de Federale Kamer van Volksvertegenwoordigers. Op 21 februari 2025 werd Vincent Blondel, senator van de Actiepartij, voorzitter van de federale Senaat.

[Regering] Op 9 juni 2024 werden in België drie verkiezingen gehouden voor het federale, regionale en Europese Parlement. De Nieuw-Vlaamse Alliantie, die de meeste zetels in het parlement behaalde, vormde een regering met de christendemocratische partij, de Franstalige Beweging voor Vernieuwing, de Actiepartij en de partij En Marche. In februari 2025 werd de nieuwe Belgische federale regering beëdigd. De nieuwe regering bestaat uit 15 leden, met Barthes de Wever als premier, vijf vicepremiers en ministers, en negen ministers.

[Bestuurlijke indeling] Het land is verdeeld in 10 provincies en 581 gemeenten. De 10 provincies zijn: Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg, Vlaams-Brabant, Waals-Brabant, Luik, Henegouwen, Namen en Luxemburg (provincie).

【Gerechtelijke instellingen】Er zijn 13 rechtbanken van eerste aanleg, 5 hoven van beroep en 1 Hof van Cassatie in het land. Er is een zwaar strafrechtbank in elk van de 10 provincies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Alle drie de niveaus van de rechtbanken hebben overeenkomstige aanklagers. Rechters van alle rechtbanken worden benoemd en ontslagen door de Koning, rechtstreeks of op voordracht van het parlement op hetzelfde niveau, en hebben hun ambt voor het leven. Procureurs-generaal op alle niveaus worden benoemd en ontslagen door de Koning op voordracht van de regering. De voorzitter van het Hof van Cassatie is Beatrijs Deconinck (vrouw). De procureur-generaal van het Openbaar Ministerie is André Henkes.

【Politieke partijen】De belangrijkste politieke partijen zijn:

(1) Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA): Opgericht in 2001, was haar voorloper de Volksunie, opgericht in 1954. De huidige voorzitter is Valerie Van Peel. Bij de federale verkiezingen van 2010 werd de N-VA de grootste partij in het Nederlandse taalgebied en behaalde de meeste zetels in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. In 2019 en 2024 werd de partij herkozen als de grootste partij van het land en het Nederlandse taalgebied tijdens de drie-in-één verkiezingen van het federale, regionale en Europese Parlement.

(2) Franse Socialistische Partij (PS): De grootste partij in het zuidelijke Franse taalgebied. Haar voorloper was de Belgische Werkliedenpartij (POB), opgericht in 1885, en de Belgische Socialistische Partij (PSB), opgericht in 1945. In 1978 splitste de Socialistische Partij zich op basis van taal in de Franse Socialistische Partij (PS) en de Nederlandse Socialistische Partij (SP). De huidige partijvoorzitter is Paul Magnette.

(3) Vlaams Belang (Vlaams Belang): In december 1978 fuseerden de Vlaams Nationale Partij (VNP) en de Vlaamse Volkspartij (VVP) tot het Vlaams Blok, dat later werd omgedoopt tot Vlaams Belang. De huidige partijvoorzitter is Tom Van Grieken.

(4) Movimento de la Reforma France (MR): Voorheen de Parti Liberale (PL), opgericht in 1846, is dit de oudste politieke partij in België en later gesplitst. Op 24 maart 2002 fuseerden de Parti Liberale de la Reforma France (PRL), het Front Democratique de France (FDF) en de Movimento de la Reforma National (MCC) tot de Movimento de la Reforma France (MR). De huidige partijvoorzitter is Georges-Louis Bouchez.

(5) Écolo (Ecologique): Opgericht in 1980. De partij hanteert een collectief leiderschapssysteem. De huidige covoorzitters zijn Samuel Cogolati en Marie Lecocq (vrouw).

(6) Écolo (Groen): Voorheen de Parti Ecologie (Agalev), opgericht in 1982, kreeg de partij in 2003 een nieuwe naam. De partij hanteert een collectief leiderschapssysteem, met Nadia Naji (vrouw) en Jeremie Vaneeckhout als covoorzitters.

(7) Nederlandse Christendemocratische Partij (CD&V): Voorheen de Nederlandse Christelijke Volkspartij, die zich in 1968 afsplitste van de Belgische Christelijk-Sociale Partij en in 1999 haar naam wijzigde naar haar huidige naam. De huidige partijvoorzitter is Sammy Mahdi.

(8) Belgische Werkliedenpartij (PTB): Opgericht in 1979, was haar voorloper de Partij “Alle Macht aan de Arbeiders”. De huidige partijvoorzitter is Raoul Hedebouw.

(9) Nederlandse Open Liberaal-Democratische Partij (OPEN VLD): Opgericht in november 1992, was haar voorloper de Nederlandse Liberale en Progressieve Partij (PVV), opgericht in 1972. De huidige partijvoorzitter is Eva De Bleeker (vrouw).

(10) Vooruit: In 1978 splitste de Belgische Socialistische Partij zich in de Nederlandstalige Socialistische Partij (SP) en de Franstalige Socialistische Partij (PS) vanwege etnische conflicten. In 2001 werd de SP omgedoopt tot SP.A (Socialistische Partij Anders). In 2021 werd de SP.A omgedoopt tot Vooruit. De huidige partijvoorzitter is Conner Rousseau.

(11) Les Engagés: In 1968 werd de Franstalige Christelijk-Sociale Partij (PSC) gevormd door de splitsing van de Christelijk-Sociale Partij. In 2002 werd de naam gewijzigd in het Franstalige Centrum voor Humanistisch Democratisch (CDH). In 2022 werd de naam gewijzigd in Les Engagés. De huidige partijvoorzitter is Yvan Verougstraete.

Andere partijen zijn de Onafhankelijke Federale Democratische Partij, de Franstalige Federale Democratische Partij en de Franstalige Volkspartij.

[Belangrijke figuren] Philippe: Koning. Geboren op 15 april 1960. Hij studeerde van 1978 tot 1981 aan de Koninklijke Militaire Academie van België en vervolgde zijn studie aan universiteiten in het Verenigd Koninkrijk en de VS, met als hoofdvak politieke wetenschappen. Sinds augustus 1993 is Philippe erevoorzitter van de raad van bestuur van het Belgisch Agentschap voor Buitenlandse Handel en tevens erevoorzitter van de Federale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling. Hij werd op 21 juni 1994 beëdigd als senator van de Federale Senaat. In 2001 werd hij benoemd tot generaal-majoor. Hij besteeg de troon op 21 juli 2013.

Barthes de Wever: premier. Geboren in december 1970 in Moezel, provincie Antwerpen, België. Hij was voorzitter van de Nieuwe Vlaamse Alliantie, voorzitter van de Vlaamse Gewestraad en burgemeester van Antwerpen. Hij werd premier van de Belgische federale regering op 3 februari 2025.

[Economie] België is een ontwikkeld kapitalistisch industrieland met een exportgerichte economie. Het importeert 80% van zijn grondstoffen en exporteert meer dan 50% van zijn industriële producten. In 2024 werd een bbp-groei van 1% verwacht, met een verwachte inflatie van 4,3%. (Bron: Nationale Bank van België, website van Statistics Belgium)

[Bronnen] België is arm aan grondstoffen en sterk afhankelijk van externe bronnen. Steenkool, ooit een belangrijke bijdrage aan de economische ontwikkeling van België, is uitgeput. Meer dan 95% van de Belgische energiebehoefte wordt gedekt door import. Er zijn kleine hoeveelheden ijzer, zink, lood en koper beschikbaar. Bossen beslaan ongeveer 700.000 hectare. België is volledig afhankelijk van de import van ruwe olie en aardgas, met als belangrijkste bronnen het Midden-Oosten, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk. In 2024 zal 42,2% van de Belgische elektriciteit afkomstig zijn van kernenergie, 32,8% van hernieuwbare energie (wind en zon) en biobrandstoffen, en 25% van fossiele brandstoffen en andere bronnen. (Bron: website van Statistics Belgium)

[Industrie] De belangrijkste industriële sectoren van België zijn staal, machines, non-ferrometalen, chemie, textiel, glas en steenkool. België heeft chemische en life science-industrieën ontwikkeld en de haven van Antwerpen-Brugge is ’s werelds op één na grootste chemie- en kunststofcluster.

[Landbouw] De afgelopen jaren is het landbouwareaal in België stabiel gebleven op 1,368 miljoen hectare, goed voor ongeveer 44,4% van het landoppervlak. In 2024 zal het aantal werkzame personen in de landbouw 59.600 bedragen, goed voor ongeveer 0,9% van de totale beroepsbevolking. In 2023 zal de graan- en aardappelproductie met respectievelijk 4% en 9,5% op jaarbasis toenemen, terwijl de productie van handelsgewassen en groenten met 7,5% en 6,7% op jaarbasis zal afnemen. Het aantal geslachte runderen, varkens en schapen zal respectievelijk 771.000, 9,361 miljoen en 110.000 bedragen.

[Diensten] De tertiaire sector ontwikkelt zich snel, met ongeveer 3,8 miljoen mensen werkzaam in de dienstensector, goed voor ongeveer 80% van de totale beroepsbevolking.

[Toerisme] In 2024 zal België 44,89 miljoen overnachtingen ontvangen van binnenlandse en internationale toeristen. Belangrijke toeristische bestemmingen zijn de Ardennen, de Noordzeekust en Brussel.

[Transport] Spoorwegen: Totale lengte 3.607 kilometer, met 245 miljoen passagiersreizen en 55,2 miljoen ton vracht in 2024.

Wegen: Totale lengte 149.000 kilometer, inclusief 1.763 kilometer snelwegen. Het wegvrachtvolume bedroeg in 2023 276 miljoen ton.

Watertransport: De binnenwateren beslaan in totaal 2.043 kilometer, met vijf zeehavens en zeven binnenhavens. Het zeevrachtvolume naar de havens bedroeg in 2024 147 miljoen ton.

Luchtvervoer: Het luchtvervoersnetwerk verbindt 49 landen en 74 steden. In 2023 verwerkten de Belgische luchthavens ongeveer 32,4 miljoen passagiers en 732.000 ton vracht.

Financiën en bankwezen: In 2024 bedragen de fiscale inkomsten van de federale overheid 159,5 miljard euro, de fiscale uitgaven 161,4 miljard euro en het begrotingstekort 19 miljard euro, goed voor 5,1% van het bbp. De overheidsschuld zal in 2023 115% van het bbp bereiken, een stijging van 1,6% ten opzichte van 2022. (Bron: Nationale Bank van België)

Grote Belgische banken zijn onder andere: Nationale Bank van België, KBC Bank, BNP Paribas Fortis, ING België, AXA Bank Europe, Belfius Bank, Crelan, Bpost Bank, Argenta en Record Bank.

De Belgische deviezenreserves (inclusief goud) zullen in 2023 US$ 40,035 miljard bedragen. (Bron: Wereldbank)

[Gezondheid] In 2020 telde België in totaal 47.800 artsen, 152.000 verpleegkundigen, 109.500 verpleegkundig assistenten en 106.600 andere medische professionals. Het totale aantal ziekenhuisbedden bedroeg ongeveer 64.000.

[Militair] De Belgische Grondwet bepaalt dat de Koning de nominale Opperbevelhebber van de Strijdkrachten is. Het Parlement is verantwoordelijk voor de goedkeuring van de defensiebegroting en de militaire wetgeving. De regering is verantwoordelijk voor het formuleren van het defensiebeleid. Het Defensiekabinet is het hoogste militaire besluitvormingsorgaan en fungeert als het hoogste adviesorgaan van de Koning inzake defensie. Onder leiding van de premier is de minister van Defensie verantwoordelijk voor de uitvoering van het defensiebeleid. De Strijdkrachten bestaan uit vier onderdelen: het Leger, de Marine, de Luchtmacht en het Medisch Korps. In 2002 werd de Generale Staf afgeschaft en werd de Defensiestaf opgericht onder het Ministerie van Defensie als hoogste militaire commando-orgaan.

In 1995 werd de dienstplicht afgeschaft en werd een systeem van vrijwillige militaire dienst ingevoerd, met een diensttijd van één jaar in het binnenland en tien maanden in het buitenland.

In 2024 telde de Belgische krijgsmacht een totale sterkte van 31.400 manschappen, waaronder 25.000 actieve militairen en 6.400 reservisten. De defensie-uitgaven bedroegen in 2023 ongeveer 1,1% van het bbp. Het defensiebudget bedroeg in 2024 1,3% van het bbp.

[Onderwijs] België kent gratis en verplicht onderwijs voor kinderen van 6 tot 18 jaar. Het onderwijs wordt beheerd door de gewestelijke overheden. In 2023 bedroegen de onderwijsuitgaven 12% van de overheidsuitgaven. Er zijn 12 universiteiten, 45 hogescholen voor beroepsonderwijs en 17 hogescholen voor kunst in België. Van de zes algemene universiteiten in België is de Katholieke Universiteit Leuven, gesticht in 1425, de oudste.

In 1995 werd de dienstplicht afgeschaft en werd een systeem van vrijwillige militaire dienst ingevoerd, met een diensttijd van één jaar in het binnenland en tien maanden in het buitenland.

In 2024 telde het Belgische leger een totale sterkte van 31.400 manschappen, waaronder 25.000 actieve militairen en 6.400 reservisten. De defensie-uitgaven bedroegen in 2023 ongeveer 1,1% van het bbp. Het defensiebudget bedroeg in 2024 1,3% van het bbp.

[Onderwijs] België kent gratis en verplicht onderwijs voor kinderen van 6 tot 18 jaar. Het onderwijs wordt beheerd door de gewestelijke overheden. In 2023 bedroegen de onderwijsuitgaven 12% van de overheidsuitgaven. Er zijn 12 universiteiten, 45 hogescholen voor beroepsonderwijs en 17 hogescholen voor kunst in België. Van de zes algemene universiteiten heeft de Katholieke Universiteit Leuven, gesticht in 1425, de langste geschiedenis.

[Pers en Uitgeverij] België telt 30 dagbladen, meer dan 1.000 weekbladen en meer dan 5.000 andere tijdschriften, voornamelijk uitgegeven in het Nederlands en Frans, met een zeer klein aantal in het Duits.

Belangrijke kranten en tijdschriften zijn onder andere: Le Standard (Nederlands), La Libre de Belgique (Frans), Latest News (Frans) en Le Soir (Frans). Le Standard heeft de grootste oplage, meer dan 300.000 exemplaren, terwijl de overige uitgaven variëren tussen de 100.000 en 300.000 exemplaren.

Het Belgisch Persagentschap werd opgericht in 1936. De Nationale Omroep werd opgericht in 1930 en splitste zich in 1960 op in twee onafhankelijke radio- en televisiestations, die respectievelijk in het Frans en Nederlands uitzonden, onder de jurisdictie van de gewestregering.

[Buitenlandse Zaken en Buitenlands Beleid] België is een van de oprichters van de Europese Unie en de NAVO. Momenteel onderhoudt het land diplomatieke betrekkingen met ongeveer 160 landen en heeft het ambassades en consulaten in ruim 90 landen.